کانادا که تا همین اواخر به عنوان یکی از در دسترسترین و محبوبترین مقاصد برای دانشجویان بینالمللی شناخته میشد، در حال تغییر مسیری اساسی است. در چرخشی آشکار، تقریباً تمام سیاستهای اخیر دولت این کشور بر خلاف روند جذب مهاجران تنظیم شده است؛ از افزایش سرسامآور هزینهها و ایجاد سقف پذیرش گرفته تا نرخ ریجکتی بیسابقه ویزای دانشجویان بینالمللی.
افزایش هزینه تمکن مالی برای ویزای تحصیلی کانادا
بر اساس اعلام رسمی دولت کانادا، از ۱ سپتامبر ۲۰۲۵ حداقل تمکن مالی موردنیاز برای دریافت ویزای تحصیلی کانادا به ۲۲,۸۹۵ دلار کانادا افزایش یافته است؛ رقمی که ۲,۲۶۰ دلار (۱۱%+) بیشتر از سال گذشته است.
حداقل میزان تمکن مالی برای دانشجویان بینالمللی توسط اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا (IRCC) برابر با ۷۵% از شاخص خط فقر (LICO) در کانادا تعیین میشود تا اطمینان حاصل شود دانشجویان و خانوادههایشان در طول دوره تحصیل از نظر مالی خودکفا هستند.
تمکن مالی ویزای دانشجویی کانادا در طی زمان |
|||
تعداد اعضای خانواده |
مبلغ مورد نیاز در هر سال (از اوایل 2000 تا 2023/12/31) |
مبلغ مورد نیاز در هر سال |
مبلغ مورد نیاز در هر سال (از 2025/09/01 به بعد) |
1 |
10,000 |
20,635 |
22,895 |
2 |
14,000 |
25,690 |
28,502 |
3 |
17,000 |
31,583 |
35,040 |
4 |
20,000 |
38,346 |
42,543 |
5 |
23,000 |
43,492 |
48252 |
6 |
26,000 |
49,051 |
54,420 |
7 |
29,000 |
54,611 |
60,589 |
به ازای هر نفر بیشتر |
3,000 |
5,559 |
6,170 |
این مبلغ تنها هزینههای زندگی متقاضی در سال نخست تحصیل را پوشش داده و شامل شهریه دانشگاه و هزینههای حملونقل نمیشود. توجه داشته باشید که درخواستهایی که قبل از ۱ سپتامبر ۲۰۲۵ ثبت شدهاند، همچنان بر اساس الزامات قبلی بررسی میشوند.
شرایط خاص برای استان کبک
دانشجویانی که قصد تحصیل در استان کبک را دارند، باید الزامات اختصاصی را که توسط وزارت مهاجرت، فرانسویسازی و یکپارچگی کبک (MIFI) تعیین شده است، برآورده کنند. این الزامات شامل شهریه، هزینههای زندگی، هزینههای استقرار و بیمه درمانی است.
تمکن مالی خاص دانشجویان بینالمللی استان کبک |
|
تعداد اعضای خانواده (شامل متقاضی) |
مبلغ مورد نیاز در هر سال (از 2024/01/01 تا 2025/08/31) |
1 نفر زیر 18 سال |
7,756 |
1 نفر 18 سال یا بیشتز |
15,508 |
2 نفر 18 سال یا بیشتر |
22,745 |
2 نفر 18 سال یا بیشتر + 1 نفر زیر 18 سال |
25,479 |
2 نفر 18 سال یا بیشتر + 2 نفر زیر 18 سال |
27,499 |
برنامه سطوح مهاجرتی: سقف ثابت برای دانشجویان و شرط زبان برای مجوز کار
از سال ۲۰۲۵، کانادا برنامه جدید سطوح مهاجرتی (Immigration Level Plan) را اجرا کرده تا جمعیت ساکنان موقت را کنترل کند؛ هدف کاهش سهم ۷.۳٪ فعلی به ۵٪ تا پایان ۲۰۲۶ است. در این برنامه، ظرفیت پذیرش دانشجویان بینالمللی برای سالهای ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۷، هر سال حدود ۳۰۶,۰۰۰ نفر تعیین شده است.
مانع جدید پس از فارغالتحصیلی: الزام به ارائه مدرک زبان برای مجوز کار (PGWP)
علاوه بر سقف پذیرش، دولت کانادا مسیر شغلی پس از تحصیل را نیز دشوارتر کرده است. طبق قوانین جدید، فارغالتحصیلان برای دریافت مجوز کار پس از تحصیل (PGWP) موظف به ارائه مدرک زبان معتبر هستند:
- فارغالتحصیلان دانشگاهی (لیسانس و بالاتر): حداقل نمره معادل CLB 7 (مانند آیلتس جنرال با نمره ۶ در هر چهار مهارت)
- فارغالتحصیلان کالجها: حداقل نمره معادل CLB 5
این قانون، چالشی پرهزینه و جدی برای دانشجویان ایجاد میکند و تضمین دریافت مجوز کار پس از تحصیل، که پیشتر یکی از مزایای قطعی تحصیل در کانادا بود، اکنون دیگر قطعی نیست.
سقوط ۷۱ درصدی آمار صدور ویزای تحصیلی کانادا
آثار سیاستهای جدید و محدودکننده دولت کانادا به سرعت در آمارهای رسمی نمایان شده است. بر اساس آمار، در شش ماهه نخست سال ۲۰۲۵، تعداد ویزاهای تحصیلی صادر شده با کاهشی حدوداً ۷۱ درصدی مواجه شده است. این روند نزولی در بخش نیروی کار خارجی نیز به وضوح دیده میشود. تعداد ویزاهای کاری صادر شده در همین بازه زمانی نیز با بیش از ۵۱٪ کاهش پیدا کرده است.
|
2024 (ژانویه تا ژوئن) |
2025 (ژانویه تا ژوئن) |
میزان تغییر |
ویزای تحصیلی صادر شده (Study permit) |
125,034 |
36,417 |
%70.87− |
ویزای کاری صادر شده (Work permit) |
245,137 |
119,234 |
%51.36− |
به عبارتی متوسط ورودی ماهانه دانشجویان از ۲۱ هزار به ۶ هزار نفر و صدور مجوز کار از ۴۱ هزار به ۱۹ هزار ویزا در ماه کاهش یافته که نشاندهنده روند نزولی قوی و تأثیر اقدامات IRCC است.
آمارها به روشنی نشان میدهند که این کشور در حال بستن دروازههای خود به روی موج بزرگ ساکنان موقتی است که در سالهای گذشته وارد کانادا میشدند.
افزایش بیسابقه نرخ ریجکتی ویزای تحصیلی کانادا
یکی از پیامدهای سیاست انقباضی کانادا، افزایش نرخ ریجکتی ویزاهای تحصیلی است. آمارها نشان میدهد که در سال ۲۰۲۵، این نرخ به ۶۲٪ رسیده است؛ این عدد نسبت به ۵۲٪ در سال ۲۰۲۴ و میانگین ۴۰٪ در سالهای قبل، افزایش قابل توجهی را نشان میدهد.
اگرچه هنوز آمار رسمی به تفکیک ملیتها منتشر نشده است، اما گزارشها حاکی از آن است که حدود ۸۰٪ از درخواستهای متقاضیان هندی رد شده است. این نکته اهمیت ویژهای دارد، زیرا دانشجویان هندی ۴۱٪ از کل جمعیت دانشجویان بینالمللی کانادا در سال ۲۰۲۴ را تشکیل میدادند و چنین روندی میتواند ترکیب جمعیتی دانشجویان خارجی را تغییر دهد.
دلیل اصلی ریجکتی اکثر درخواستها، عدم توانایی متقاضی در قانع کردن افسر مهاجرت نسبت به بازگشت به کشور خود پس از اتمام تحصیلات اعلام شده است. به نظر میرسد افسران نسبت به قصد بلندمدت دانشجویان حساستر شده و بسیاری از آنها را به استفاده از ویزای تحصیلی صرفاً به عنوان مسیری برای اقامت دائم مشکوک میدانند.
معنای این تغییرات برای متقاضیان ویزای تحصیلی کانادا چیست؟
دولت کانادا به دلیل فشارهای داخلی مانند بحران مسکن، محدودیت خدمات شهری و همچنین برای محافظت از دانشجویان در برابر مشکلات مالی، سیاستهای سختگیرانهای را در پیش گرفته است. برنامه سطوح مهاجرتی (Immigration Levels Plan 2025–2027) به وضوح نشان میدهد که این روند یک اقدام موقتی نیست و در سالهای آینده نیز ادامه خواهد داشت.
یک روند جهانی، نه فقط یک مشکل کانادایی
نکته قابل توجه این است که این سختگیریها تنها به صدور ویزای کانادا محدود نمیشود. این یک روند جهانی است که در آن کشورهای پیشرو در جذب دانشجو در حال بازنگری در سیاستهای خود هستند. برای مثال، استرالیا و بریتانیا نیز هزینههای ویزا و الزامات مالی را افزایش دادهاند. این نشان میدهد که دوران مهاجرت تحصیلی آسان در سطح جهان رو به پایان است.
افزایش نگرانیهای داخلی از ازدحام مهاجرین بین المللی
اقدامات اخیر به رفع نگرانیهای دولت و شهروندان کانادا درباره ازدحام در مؤسسات آموزشی، فشار بر بازار مسکن و کمبود خدمات عمومی کمک میکند. براساس اعلام دولت این کشور، با این اقدامات شرایط زندگی و تحصیل دانشجویان بهتر کنترل شده و موسسات آموزشی نیز میتوانند خدمات کافی و مناسب ارائه دهند.
پیامدهای گسترده برای همه طرفها
این تغییرات دومینووار، پیامدهای عمیقی برای تمام طرفهای درگیر دارد:
- برای دانشجویان و خانوادهها: افزایش ریجکتی و هزینهها به معنای سرخوردگی، از دست رفتن سرمایهگذاریهای مالی و به تعویق افتادن رؤیاهای تحصیلی است.
- برای دانشگاهها و کالجها: بسیاری از موسسات آموزشی که برای تامین بودجه به شدت به شهریه دانشجویان بینالمللی وابستهاند، اکنون با آیندهای نامعلوم و بحرانهای مالی احتمالی روبرو هستند.
- برای کشورهای مبدأ: کشورهایی مانند هند و چین که بخش بزرگی از دانشجویان را به کانادا میفرستادند، با کاهش فرصتها مواجهاند. این امر میتواند دانشگاههای کانادا را مجبور کند تا برای جذب دانشجو به بازارهای جدید و متنوعتری فکر کنند.